Want wij zijn met velen recensie – Uitdijende space opera vol Bobs

Met Wij zijn legio (wij zijn Bob) schreef de Canadese auteur Dennis E. Taylor het begin van een verrassend sciencefiction epos. Hierin wordt de kolonisatie van de mensheid in het universum bijgestaan door een bijzondere kunstmatige intelligentie: Bob. In het tweede deel van deze Bobiversum-serie heeft Bob zich inmiddels verschillende malen gekloond. Waarna zijn klonen, op hun beurt, zich ook vermenigvuldigden. Lees in onze Want wij zijn met velen recensie hoe deze stamboom van Bobs meer en meer ingewikkelde uitdagingen voor hun digitale kiezen krijgen. Uitdagingen die ze, ook in dit onderhoudende tweede deel, met hun humor, vastberadenheid en onsterfelijkheid tegemoet treden.

Lees ook Jeroens boekrecensies van Wij zijn legio (wij zijn Bob) en Al deze werelden. LET OP: In deze Want wij zijn met velen recensie zitten kleine spoilers voor deel 1.

In Wij zijn legio (wij zijn Bob) – het eerste deel van de Bobiversum-serie – schreef computerprogrammeur, projectmanager en nerdy geek Bob Johansson zich in voor een duur, exclusief cryoprogramma. Na zijn dood zouden zijn hersenen ingevroren worden, tot het moment dat de wetenschap ver genoeg gevorderd is om een nieuw lichaam voor Bob te kweken. In dat lichaam zou Bob vervolgens verder kunnen leven. Helaas voor Bob kwam het moment van zijn dood eerder dan verwacht. Ook bleek zijn overeenkomst voor de toekomst aangepast te zijn.

Want wij zijn met velen recensie - Dennis E. Taylor

Koop Want wij zijn met velen

In 2133 is de wereld namelijk veranderd in een religieuze dystopie. De mensheid moet knokken voor haar voortbestaan en onze toekomst ligt tussen de sterren.

Leven als computerprogramma

Het idee is om een kunstmatige intelligentie in een ruimteschip het heelal te laten verkennen op zoek naar bewoonbare planeten. Bob is geüpload als die k.i. en blijkt als enige in staat dat idee te omhelzen en te gedijen als computerprogramma. Maar het noodlot slaat toe.

Wederom eerder dan gepland – op 17 augustus 2133 – verlaat Bob 2.0 noodgedwongen de aarde. In de rest van Wij zijn legio (wij zijn Bob) zien we hoe Bob zijn nieuwe leven inricht. Met behulp van zijn klonen, die zich ook weer klonen, speelt hij als een soort ruimtegod een grote rol in het lot van de mensheid en ander intelligent leven. Deel twee – Want wij zijn met velen – sluit meteen aan op het eerste boek en gaat met warpsnelheid verder met het verhaal.

Want wij zijn met velen recensie – It’s a Bob’s Bob’s Bob’s World

Auteur Dennis E. Taylor pakt in Want wij zijn met velen de draad op in het jaar 2167. Bob probeert op Delta Eridani het volk der Deltanen te beschermen tegen roofdieren en interne conflicten. Samen met Marvin – een Bob-kloon van de eerste generatie – onderzoekt hij de geschiedenis van de soort. Ze proberen erachter te komen waarom deze op het punt van uitsterven stond. Helaas blijkt een aanwezige, actieve god in je leven niet bij elke Deltaan in goede aarde te vallen. Bob komt er snel achter dat teveel ingrijpen niet altijd de gewenste resultaten oplevert.

Ondertussen helpt Howard – een Bob-kloon van de derde generatie – in 2188 op Vulcan een groep kolonisten van de aarde een nieuw thuis te vinden. En Mulder (van de tweede generatie) komt in 2170 aan bij Eta Cassiopeiae. Hoofdstuk na hoofdstuk word je helemaal bijgepraat over waar en wanneer welke Bob actief is. De spil van dit alles is Bill (tweede generatie) die we weer ontmoeten in 2171 op Epsilon Eridani. Bill is de hub van het “Bobnet” en archiveert alle gebeurtenissen die de verschillende Bobs uit alle hoeken van het heelal aan hem doorsturen. Directe communicatie tussen de Bobs heeft veel problemen opgelost en is ook voor de voortgang van het verhaal een prima uitvinding.

De Bob genealogie

Hoewel het in eerste instantie ingewikkeld lijkt om alle verschillende Bobs uit elkaar te houden, zorgt de schrijfstijl van Taylor ervoor dat je het spoor nooit bijster raakt. De afwisseling van Bobs en het jaar waarin een hoofdstuk zich afspeelt, zorgen er ook in dit tweede boek voor dat je wil blijven doorlezen. Ik ben dol op deze manier van vertellen. Ook ik ben een nerd en kreeg al snel zin een tijdlijn bij te gaan houden van alle gebeurtenissen die de Bobs meemaken. Je springt de ene keer namelijk wat jaren vooruit en dan ga je met een andere Bob weer wat jaren terug. Tot een belangrijke gebeurtenis iedereen weer bij elkaar brengt.

Ik ben nog niet aan die tijdlijn begonnen, maar achterin het boek vind je wel alvast een genealogie van de Bobs. Dat is handig, zeker als je wat tijd tussen het lezen van de boeken laat zitten. Met de Bob-stamboom weet je weer snel welke Bob een kopie is van welke andere Bob. Het is intrigerend om te zien dat elke kloon telkens toch weer net wat anders is dan zijn voorganger. Hierdoor komt het hele spectrum van persoonlijkheden die je als mens in je draagt, naar buiten.

Want wij zijn met velen recensie – Terug naar de filosofie van het menszijn

Lang lijkt het erop dat Taylor in Want wij zijn met velen deze filosofische kwesties van het menszijn wat links laat liggen. Een groot deel van dit tweede boek zijn de Bobs voornamelijk aan het reageren op de talloze problemen die de kop op steken. Dat is leuk, maar deel een was juist zo interessant door die extra filosofische laag bovenop het avontuur.

Verderop in het boek komen die aspecten gelukkig weer terug. Bijvoorbeeld als Howard erachter komt dat je als k.i. nog steeds verliefd kunt worden. Ook Bob zelf hunkert naar familie. Uiteindelijk wordt er zelfs over nagedacht om andere personen toe te laten tot het Bobnet.

De vrouw in sciencefiction

Ditmaal is er ook wat meer aandacht voor de vrouw in het verhaal. Als reactie op mijn recensie van Wij zijn legio (wij zijn Bob), deelde Heidi van der Vloet van het N.C.S.F. haar bespreking van het boek. Hierin stelt ze de man-centrische insteek van het verhaal aan de kaak. Toegegeven, ook ik moest daarop gewezen worden. Dat toont aan dat de Bobiversum-serie goed werkt als ouderwets sciencefiction-avontuur voor jongens. Maar in Want wij zijn met velen komt de liefde nu dus ook om de hoek kijken. Ook zijn er succesvolle vrouwen onder de kolonisten en leren we een buitenaardse soort kennen die een matriarchale opbouw kent.

Natuurlijk past het wel in de huidige tijdsgeest om dit gegeven expliciet te benoemen. En uiteraard hoeft de balans van elk verhaal niet perfect “inclusive” te zijn. Maar het Bobiversum van Dennis E. Taylor verdient een groot publiek. En elke lezer, van welke genderidentiteit dan ook, die ik over de streep trek deze serie te gaan lezen, is er eentje.

Want wij zijn met velen recensie – Oorlog tussen de sterren

In de aanloop naar het derde deel in deze serie – Al deze werelden – blijkt dat Taylor ook stilstaat bij de vraag “wat als de mensheid een soort ontmoet die niet vredelievend is?”. Naast alle problemen die de Bobs hebben om de mensheid en de andere soorten die ze beschermen veilig te houden, moeten ze zich opmaken voor oorlog. Het Bobiversum wordt zo deel na deel een echte space opera. Een sciencefiction-avontuur, waarin het – ondanks alle klonen – toch eigenlijk één tegen de rest is. Het zal interessant zijn om te zien hoe de Bobs die uitdaging het hoofd gaan bieden. Zeker gezien de uitkomst van de eerste ontmoeting met de vijand in dit tweede boek.

Toch merk ik dat het avontuur in deze serie niet het belangrijkste onderdeel is van mijn lust om door te blijven lezen. Het zijn die eerder genoemde filosofische kwesties die me, ook buiten het lezen zelf om, bezig houden. Het blijft uitermate boeiend om na te denken over hoe een k.i. de mensheid kan bijstaan. Of in de steek kan laten. Het blijkt namelijk dat de Bobs uit de jongste generaties steeds minder feeling hebben met de mensheid. Zij dwalen verder af het heelal in en bekommeren zich minder om het wel en wee van wezens van vlees en bloed.

Omgaan met kortstondigen

Bob 2.0 wordt daarbij als groot- en overgrootvader steeds meer vereerd als voorouder. Als lezer leef je ook mee met de uitdagingen waar Bob voor staat in zijn bestaan als onsterfelijke identiteit. Levende wezens worden door sommige Bobs als “kortstondigen” betiteld en je aan hen hechten betekent uiteindelijk veel hartzeer. Dit aspect keert natuurlijk vaker terug in verhalen over onsterfelijke wezens. Maar doordat je zo meeleeft met elke Bob komt dat toch ook hier hard aan.

De verhaallijn in de Bobiversum-serie blijft dus filosofische kwesties oproepen waar je lang over na kunt denken. Taylor introduceert ook dit keer verschillende gebeurtenissen die de antwoorden op die kwesties een bepaalde kant opsturen. Hierdoor word je als lezer bij de hand genomen in zijn visie op de mogelijkheden. Dat is helemaal niet erg, want het zorgt ervoor dat het verhaal niet teveel ontspoort en nooit alle kanten op gaat.

Want wij zijn met velen recensie – Opnieuw een meeslepend scifi-avontuur

Zoals je hebt kunnen lezen in deze Want wij zijn met velen recensie, ben je in de handen van een capabele auteur die je moeiteloos door het 320 pagina’s tellende boek leidt. De Nederlandse vertaling van Iceberg Books is ook deze keer prima in orde. Zoals gezegd, sluit dit tweede boek naadloos aan op het eerste deel en aan het einde ervan wil je meteen door met deel drie.

Kortom, de serie blijft meeslepend. Ik begin dan ook aan het derde deel met het bitterzoete gevoel dat de trilogie daarna afgerond is en ik de Bobs moet achterlaten in hun verre sterrenstelsels. Tenminste, als ze het overleven. Oké, dat is wellicht wat dramatisch, want inmiddels is er een vierde boek in de trilogie (don’t ask) verschenen: Heaven’s River. Dat vierde boek is echter wel een spin-off, waarin Bob een speurtocht opzet naar de verdwenen kloon Bender (tweede generatie). Maar dat is goed nieuws! Want ik ben nog helemaal niet klaar om afscheid van de Bobs te nemen. Zorg dus dat ook jij de Bobiverse-serie in huis haalt, zodat Iceberg Books kan beginnen aan het vertalen van boek vier!

Bobiversum 2: Want wij zijn met velen is nu verkrijgbaar in de boekwinkel.

Titel: Bobiversum 2: Want wij zijn met velen
Auteur: Dennis E. Taylor
Uitgever: Iceberg Books
ISBN: 978-90-830-7318-7