The Witches Brew recensie - Modern Myths

The Witches’ Brew recensie – Magisch brouwsel van betoverende woorden

Al zo lang als de edele heren van Albanderry zich kunnen herinneren wordt hun rijk door de Grootmagiër Mentharch beschermd tegen de heksen van buureiland Catscat Isle. Maar als de magiër zijn verstand begint te verliezen door een heksenvloek, moet heer Gracewright Cantilouve Benefice de mythische toverdrank van niemand minder dan de heksen zelf in handen zien te krijgen. Een politiek spel op het hoogste niveau begint, waarin de laagste streken niet geschuwd worden. Lees onze The Witches’ Brew recensie van deze humoristische fantasy vol waanzinnige woorden om je lexicon mee aan te vullen. 

Uitgeverij Spatterlight brengt het verzamelde werk van sciencefiction- en fantasy schrijver Jack Vance opnieuw in druk uit. Deze klassieke auteur staat sinds de jaren 50 bekend om zijn barokke verhalen, waar je – zoals onze gastauteur Wammes Witkop in zijn recensie van Phaedra: Alastor 824 uitlegt – vaak een woordenboek voor nodig hebt om de diepere subtiliteiten van de meer dan uitgebreide woordenschat echt te kunnen waarderen. Schrijver Dan Temianka bracht in 1992 The Jack Vance Lexicon – From Abiloid to Zygage: The Coined Words of Jack Vance uit, een naslagwerk met een index van meer dan 1800 bijzondere woorden uit het oeuvre van de grootmeester. Maar Temianka schreef zelf ook een verhaal: The Witches’ Brew, een ode aan Vance.

Blackadder ontmoet Pratchett

Mijn uitspraak van het Engels is belabberd, maar ik ben van menig dat mijn woordenschat van die prachtige taal ‘not te be trifled with’ is. Ik hou van eigenzinnige fantasyverhalen en geprikkeld door de schitterende omslag van Tom Kidd ging ik, met de wetenschap dat The Witches’ Brew geschreven is door een door de wol geverfde Vance-liefhebber, de uitdaging van dit boek aan. En wat heb ik er een magische tijd mee beleefd! Niet alleen bleek ik talloze nieuwe woorden te ontdekken in een ware woordenpuzzel, maar het verhaal zelf zit ook vol humor die mij als Blackadder en Terry Pratchett fan meteen in de juiste stemming brachten.

Daarnaast zijn de heksen in het boek ook waarlijk vilein. Hun maatschappij is een keiharde pikorde en als twee heksen onderling ruzie krijgen, bestoken ze elkaar met de naarste spreuken. Beslecht dat de strijd niet, dan gaan ze elkaar te lijf met hun wrede slagwapens en daarna met hun scherpe nagels en verborgen messen tot de dood erop volgt. Naast de humor in het verhaal houdt de dreiging in de wereld van Albanderry je ook aan de pagina’s gekluisterd.

The Witches’ Brew recensie: Terug naar Albion

Albanderry lijkt op de oudst bekende naam voor de Britse eilanden: Albion. Deze sprookjesachtige naam past perfect bij die fantasywereld waarin de maatschappij geleid wordt door edele heren – Lords – en onderhevig is aan stringente tradities van bestuur en politiek. De huishoudens van de Lords worden geregeld door een leger van verschillende bediendes van allerlei stand. Waarbij er ook speciale lakeien zijn die verantwoordelijk zijn voor de magische bescherming van het huis.

Ook het nabijgelegen eiland Catscat Isle, waar de heksen huizen, wordt door strenge wetten en regels bestuurt. Er is een ongemakkelijke vrede tussen Albanderry en Catscat Isle, waar de leiders slechts door traditionele handelingen als het uitwisselen van geschenken op de juiste dagen op de juiste wijze, met elkaar kunnen onderhandelen. Enkel de barbaarse stammen van insectachtige “stick-men” gaan hun eigen weg en zijn de vijand van zowel mens als heks.

Flickamerry Hansombear vertelt

Het verhaal van The Witches’ Brew wordt verteld vanuit het oogpunt van Flickamerry Hansombear, oftewel Flick, de Filxxx mascotte van heer Gracewright Cantilouve Benefice. Dit huisdiertje is een soort kleine vos, al moet je zorg dragen dat hij je dat niet hoort zeggen. Net als bij een stinkdier kun je een zure straal in je gezicht krijgen waarvan je een poos lang buiten westen raakt. Er is naast de heksen, de stick-men en de Filxxx nog veel meer fantasy in dit verhaal te genieten, zoals levensgevaarlijke botanische tuinen en allerhande griezels. Die laatsten hebben helaas echter maar een heel kleine rol in het geheel. De omschrijving van de toverdrank van de heksen en de brouwsels van heer Benefice zelf zijn ook een genot om te lezen. Dus buiten de rijke taal om is The Witches’ Brew voor het verhaal alleen al ook de moeite waard.

The Witches’ Brew recensie:
Pak je woordenboek erbij

Zoals gezegd heb je voor het lezen van The Witches’ Brew het woordenboek nodig. Al naar gelang je kennis van de Engelse taal zul je toch zeker twee tot drie keer een woord op een pagina opzoeken, wil je de rijkste betekenis uit het geschrevene halen. Dit hoeft niet per se; uit de context kun je ook halen wat er bedoeld wordt. Maar daarmee gaat de subtielere laag van de situatie verloren. Zo is er een komische scène waarin de kwakzalvers van heer Benefice een patiënt onderzoeken en hem beurtelings een middeltje toedienen, zoals “a draught of sour black liquid” of “an electuary to his teeth”. Een electuary (electuarium in het Nederlands) is een geneesmiddel vermengt met iets zoets als stroop of honing, om het je makkelijker te laten inslikken. Zonder opzoeken snap je wat er gebeurt, maar met de uitgebreide betekenis van het woord krijgt het gebeuren nog meer kleur. En kleurrijk is The Witches’ Brew zeker. De wereld wordt uitgebreid voor je geschilderd met ballonachtige bessen, bijzondere bergpanorama’s en vliegende schepen met wimpels, vaandels en de bijbehorende heraldiek. En dat alles zeer dichterlijk beschreven.

Wonderlijke woorden en heerlijke hoo-ha

De scheidslijn tussen verzonnen woorden voor dit verhaal en werkelijke bestaande woorden is flinterdun. Zo zou je denken dat “batfowling” en “ragamuffin” door Temianka, net als de snipsnapsnorum plant, verzonnen zijn. Maar niets is minder waar. Batfowling is een manier om ’s nachts vogels te vangen en een raggamuffin is een kind in vieze, versleten kleren. Ik zou nog een hele waslijst van dit soort voorbeelden in deze recensie kunnen zetten, maar de lol die ik aan het boek beleefd heb, lijkt me nu wel duidelijk. Voor zinnen als “Nullibists! Marplots! Mugwumpery and obfuscation prevail at every side, nurtured by a dastardly coalition in our very midst, who daily fill this once-dignified hall with their bursts of garbled hoo-ha!” kun je me ’s nachts wakker maken.

Een brougham is geen barouche

Toch slaat Temianka de plank ook wel eens mis. Grootmagiër Mentharch maakt zijn eerste opwachting in een brougham, een Engelse koets uit de 19e eeuw met een afgesloten cabine. Een pagina verderop wordt deze een barouche genoemd, dat echter een Duitse open koets met een kap uit hetzelfde tijdperk is. Dat zijn dus twee verschillende modellen. Ook rijt een heks tijdens een gevecht de buik van een andere heks open. Er vloeit een afschuwelijk bruine vloeistof door de ontstane “dehiscence”, wat in medische termen een wond is waarvan de randen na hechting weer geheel of gedeeltelijk open gaan. Zulke woorden zijn nogal gezocht.

Maar dit zijn kleine puntjes. Naast de botanische, nautische en medische termen die je als leek niet kent, leer je toch ook handige woorden zoals het eerder genoemde electuarium. Zo ben ik bijvoorbeeld ook blij dat ik nu het Engelse woord voor scheepsbeschuit uit die tijd ken: “hardtack”. En hoe leuk is het om “harridan”, “shrew”, “virago” en andere synoniemen voor het woord “feeks” te leren? In zijn voorwoord geeft Temianka aan dat zijn voorliefde voor archaïsch taalgebruik in dit boek soms de overhand kreeg en het daardoor “overschreven” is. Op sommige plekken is dit best het geval, maar nergens had ik de neiging om het boek weg te leggen.

The Witches’ Brew recensie:
Voor de liefhebber van fantasy en linguïstiek

Als liefhebber van linguïstiek ben je met The Witches’ Brew dus aan het juiste adres. Maar de fantasywereld Albanderry die Temianka heeft gebouwd zou ik graag nog vaker bezoeken in nieuwe verhalen. De “foppish” heren die onder leiding van de sluwe, maar getergde, heer Benefice moeten strijden tegen de venijnige heksen doen je denken aan de humor in vooral het tweede en derde seizoen van Blackadder. Waarbij de tovenaar en heksen uit het verhaal zo in de Discworld-serie van Terry Practhett zouden kunnen meespelen. Temianka schreef het boek in de jaren 80, maar het verhaal is door de setting tijdloos. Wil je alles uit het geheel halen, dan moet je er de tijd voor nemen en woorden opzoeken. Snel weglezen kan, maar dan doe je het boek – en jezelf – tekort. De uitdrukking gaat: één beeld zegt meer dan duizend woorden. Maar Dan Temianka laat met The Witches’ Brew zien dat het er maar net aan ligt, wélke woorden je gebruikt…

Titel: The Witches’ Brew
Auteur: Dan Temianka
Uitgever: Spatterlight
ISBN: 978-16-194-7385-0

Modern Myths Shop

Koop The Witches’ Brew via Bol.com of Amazon.nl:

The Witches Brew - coverThe Witches’ Brew – € 21,99 Bol.com
The Witches’ Brew – € 14,71 Amazon.nl

Lees meer Modern Myths recensies!

© 2019-2024 Modern Myths

Jeroen Geelhoed

Jeroen is geboren in 1975, terwijl zijn moeder The Lord of the Rings las. Zelf las hij de boeken op een kwetsbare leeftijd en was daarna nooit meer hetzelfde. Gecombineerd met een onverzadigbare verzameldrang ging Jeroen op avontuur in de Engelstalige Dragonlance boeken en bezit hij ondertussen duizenden Marvel Comics. Zijn favoriete schrijver is Alan Moore, maar daarnaast leest Jeroen net zo graag Harry Mulisch en Thomas Rosenboom. Als gamer speelt Jeroen elke Assassin’s Creed tot 100% uit. Zijn favoriete game is The Secret of Monkey Island. Zijn favoriete films: Labyrinth, Guardians of the Galaxy, No Country for Old Men en The Princess Bride. Kortom, een te diverse smaak en te weinig uren in een dag om in elke hobby tijd te steken. Typisch.

Official Superhero Merchandise

Reactie plaatsen

Door het plaatsen van je reactie worden persoonsgevens werwerkt zoals omschreven in onze privacyverklaring.