In Tenet van regisseur Christopher Nolan (Inception, Interstellar, The Dark Knight) moet hoofdrolspeler John David Washington de wereld redden. Het waarvan en waarom is minder belangrijk dan het wanneer van dit gevaar. Samen met hem kom je er gaandeweg de film achter wat er aan de hand is. En dat is, zoals het een echte Nolan-film betaamt, een “mindblowing” ervaring. Lees in onze Tenet recensie – zonder spoilers – waarom je deze sciencefiction actiethriller niet mag missen. De eerste keer niet én de tweede keer niet!
Ben je – zoals ik – fan van Christopher Nolan en volg je zijn carrière, dan zie je in Tenet alles terug waar deze regisseur van bijzondere verhalen met minutieuze details bekend om staat. Er is een spannende openingsscène zoals in The Dark Knight. Er is een team dat terecht komt in bijzondere situaties zoals in Inception. Het verhaal wordt niet chronologisch verteld zoals in Memento. En er is hersenpijnigende natuurkunde zoals in Interstellar. En dan is er natuurlijk keiharde actie zoals in zijn gehele oeuvre. Toch is deze nieuwe sciencefiction actiethriller niet zijn magnum opus, wat ik in deze recensie zal uitleggen. Zonder spoilers uiteraard. Want in dit geval is niets weten jouw munitie om jezelf volledig onder te dompelen in dit avontuur.
Mysterieuze film die mysterieus blijft
Het plot van Tenet wordt goed geheim gehouden. Het mysterie van het verhaal maakt de film en dus zie je in de trailers weinig aanwijzingen van wat je te wachten staat. Hou dit ook zo, want dit is zo’n film die je maar één keer blanco ingaat en daarna nooit meer op dezelfde manier kunt zien. Nu je dit weet, kun je op je hoede zijn en goed opletten welke visuele aanwijzingen Nolan je meteen vanaf het begin toont om het mysterie te ontrafelen. Maar zelfs na afloop blijven er nog genoeg vragen over. Misschien zelfs genoeg voor een Tenet 2.
Ken je Inception en Interstellar, dan voel je dat je voor deze film alert moet zijn. Wel zorgt dat ervoor dat je gedurende de totale twee en een half uur durende film als een afstandelijke observant zit te puzzelen op het verhaal. Hierdoor raak je minder betrokken bij de personages en leef je minder met ze mee, zoals in de twee net genoemde Nolan-films. Tenet zul je zeker in ieder geval nog een tweede keer willen kijken. Dit omdat je dan, gewapend met alle kennis, nog eens rustig van alles kunt genieten.
Tenet recensie: onmogelijke natuurkunde
En genieten is het. Je maakt kennis met hoofdrolspeler John David Washington (BlacKkKlansman, The Old Man & the Gun). Hij is een CIA agent die gerekruteerd wordt om de wereld te redden. Waarvan is onduidelijk, enkel het woord “tenet” moet hem op weg helpen. Tezamen met een handgebaar: de vingers van beide handen in elkaar gestoken, met je duimen omhoog. Als hij vervolgens geconfronteerd wordt met een onmogelijke verandering van de natuurkundige wetten waar jij en ik aan gewend zijn, gaat hij op zoek naar de oorzaak hiervan. Onderweg wordt hij geholpen door speciaal agent Neil, een rol van Robert Pattinson (Twilight, The Lighthouse, The Batman). Pattinson is een acteur waar ik meer en meer bewondering voor krijg.
Daarnaast roept hij de hulp in van Kat (Elizabeth Debicki (The Cloverfield Paradox, Guardians of the Galaxy Vol. 2)). Zij is een getergde vrouw die hem dichter bij zijn doel kan brengen: wapensmokkelaar Andrei Sator. Deze Russische schurk wordt op een keiharde en overtuigende manier door Kenneth Branagh (Dunkirk, Harry Potter en de Geheime Kamer) gespeeld. Al is zijn Russische accent wel typisch zoals je van Hollywood mag verwachten. Vervolgens moet je de verhaalkluwen ontrafelen waarin deze personages zich bevinden. Hun motivatie daarin is vaak ondergeschikt aan het voortstuwen van het plot. Maar zoals gezegd, bij een tweede keer kijken zul je wellicht meer met hen meeleven.
Sciencefiction James Bond avontuur
Tenet ontwikkelt zich als een soort sciencefiction James Bond avontuur. Je reist mee van de ene exotische locatie naar het andere afgelegen oord. Waarbij de actie, zodra het sciencefiction element eraan te pas komt, voor “mindbending” – geestverruimende – verrassingen zorgt. Kijken naar deze scènes is een genot. Niet enkel omdat er eigenlijk zeer simpele filmtrucage gebruikt wordt, maar vooral door hoe deze scènes tot in detail opgebouwd zijn. Ik kan niet wachten tot de making of documentaires van Tenet te zien zijn. Ik wil namelijk heel graag weten hoe deze actie bedacht en uitgevoerd is. Je zult lang blijven nadenken over hoe datgene wat je ziet in het echt in hemelsnaam mogelijk zou kunnen zijn.
Tenet recensie: Pure paradox
Toch moet je niet te lang bij de zojuist gestelde vraag stil blijven staan. Zoals agent Neil zegt, het is een paradox. Een paradox waar je niet uit zult komen. Net als in de Duitse sciencefictionserie Dark, die we hier op Modern Myths ook bejubelen. Toch is Tenet niet, zoals Dark, een verhaal over tijdreizen. Een beetje wel, maar toch ook niet echt. En dat is wat de film bijzonder maakt. Niet tijdreizen, maar “Inversie”. Dat roept weer heerlijke filosofische vragen op. Probeer deze maar niet te begrijpen, maar geniet ervan.
Kijk hem op 70mm, in IMAX of 4DX
De persvoorstelling van Tenet vond plaats in filmmuseum Eye in Amsterdam op 70mm. Dat was natuurlijk voorbestemd, want Eye is net als de titel van de film een palindroom: het woord is van voren naar achteren hetzelfde als van achteren naar voren. Dat grappige detail daargelaten is Tenet zeer de moeite waard om op het grote scherm te zien. Naast de 70mm voorstellingen heb je ook de keuze om de film in IMAX te zien, of in een 4DX-zaal. Dat laatste zou ik aanraden voor wanneer je de film een tweede keer gaat zien, omdat je de eerste keer al je aandacht voor de plotpuzzel nodig hebt. De tweede keer kun je dan van de actie genieten en alle visuele details en symboliek (het beeld wordt bijvoorbeeld vaak precies in tweeën gedeeld) tot je nemen. Heb je daarna je theorieën opgesteld over wat het precies is wat je gezien hebt, kun je nog een derde keer gaan om die aannames te bevestigen.
Tenet recensie: Een echte Christopher Nolan
Mijn gedachten gaan in ieder geval nog heen en weer na het zien van Tenet. Omdat ik voorbereid was op een ingewikkelde puzzel als in Inception en Interstellar vond ik sommige elementen van de film wat voorspelbaar. De lol zit er dan wel in om gelijk te krijgen, maar dit is een echte Christopher Nolan, waar je als kenner iets minder door verrast zult worden. Wel heeft de regisseur het opnieuw voor elkaar gekregen om een bijzondere kijkervaring te leveren. Als je zijn werk kent, is het dus geen unieke ervaring te noemen. Maar Tenet is wederom een zeer knap gemaakte, tot in de puntjes verzorgde beleving. Mis hem niet in de bioscoop en ga hem – als je er de mogelijkheid toe hebt – zien in IMAX of op 70mm. Het is alle moeite die je op dit moment moet doen om naar de bioscoop te gaan, zeer waard. En ik weet zeker dat als je hem gezien hebt, je meteen rechtsomkeert wilt maken om hem nog een tweede keer te gaan zien!
Tenet is vanaf 27 augustus te zien in de bioscoop, ook op IMAX, 4DX en in 70mm. Bekijk hier de trailer:
Titel: Tenet
Regisseur: Christopher Nolan
Acteurs: John David Washington, Elizabeth Debicki, Robert Pattinson, Kenneth Branagh
Distributeur: Warner Bros
Genre: Actiethriller / Sciencefiction
Lees meer Modern Myths-recensies!
Tenet recensie: © 2019-2024 Modern Myths / Beeldmateriaal: © Warner Bros
“Tenet” is geen echte palindroom, want het is geen bestaand woord met een echte betekenis. Nieuwe woorden bedenken die je ook achteruit kunt lezen is geen kunst: habaabah, vukkuv, moyom, fekloolkef. Lepel is een palindroom, en parterretrap.
Tenet is een leerstelling of dogma, Leo. “A principle, belief, or doctrine generally held to be true (especially : one held in common by members of an organization, movement, or profession). Dus wel degelijk een bestaand woord en dus een palindroom.