Saw X recensie – Terug naar hoe het allemaal begon

Hoewel er telkens weer gehint werd naar een einde van de beruchte horrorfranchise, is er deze afgelopen oktobermaand toch weer een Saw-film in de bioscoop verschenen. Negentien jaar na het succesvolle eerste deel keert hoofdrolspeler Tobin Bell terug als “Jigsaw”. Of dit zijn succesvolste incarnatie is? Dat gaan we zien, maar het opent in ieder geval een heel aantal deuren om nog even door te blijven gaan met de gruwelijke overlevingsspelletjes. Lees onze Saw X recensie!

LET OP: In deze recensie schrijven we over de Saw-franchise in zijn geheel. Iets vertellen over deel tien is niet mogelijk zonder iets te spoilen uit de vorige films. Wat Saw X zelf betreft, gaan we niet verder dan onderwerpen die ook voorkomen in de trailer.

Met een budget van een miljoen dollar kun je de oorspronkelijke Saw uit 2004 geen lowbudgetfilm meer noemen. Geregisseerd door James Wan (Insidious, The Conjuring) met de focus op gebeurtenissen in een kleine kamer, bracht de film honderd keer zijn budget op. Binnen het thema horror zijn er veel subgenres en “gore” is daarbij niet weggelegd voor degene met een zwakke maag.

Gore-films bevatten huiveringwekkende scènes die vaak te maken hebben met gruwelijke beelden van verminking van het lichaam. Het zijn niet per se de films die spanning opbouwen en je op het puntje van je stoel laten zitten, maar juist verhalen die je diep laten wegzakken met je handen voor je ogen, om maar niet te hoeven zien hoe iemand zijn eigen enkel afzaagt. Al meerdere keren werkte Saw naar een einde toe en toch is daar alweer een tiende deel.

Hoe het begon: de aanzet

Saw speelt zich af in een wereld zoals de onze waar een man – voor velen bekend als de Jigsaw-moordenaar – mensen ontvoerd en laat deelnemen aan martelspelletjes. Zijn doel is niet om pijn te doen, maar om zijn slachtoffers een lesje te leren. Vaak hebben ze iets misdaan en door hen in een leven-of-doodsituatie te brengen, hoopt hij hen de waarde van leven te laten inzien.

Zijn de slachtoffers van de moordenaar bereid het ultieme offer te geven, dan kunnen ze daarna hun leven weer oppakken. Maar lukt het ze niet… tja, opgeruimd staat netjes. Het bijzondere hierin is dat Jigsaw zelf, John Kramer (Tobin Bell (The Flash, The Firm)), niet gelooft dat hij een moordenaar is. Hij geeft mensen een kans en als ze het niet overleven, dan hebben ze dat aan zichzelf te danken.

Saw X recensie – Hoe het verliep: doorzagen

Zes jaar lang konden we elke oktobermaand uitkijken naar een nieuw deel in de inmiddels tot horrorfranchise uitgegroeide filmreeks. Na Saw in 2004 volgden: Saw II (2005), Saw III (2006), Saw IV (2007), Saw V (2008) Saw VI (2009) en Saw 3D (2010). Die laatste film stond ook bekend als The Final Chapter (het laatste hoofdstuk). Door terugloop in populariteit zat er namelijk niets anders op dan het verhaal af te ronden.

In elke film keerde John Kramer terug (soms slechts als cameo) en vaak staat er een groep centraal die moet zien te overleven in een van zijn valstrikken. John Kramers verhaal en motieven worden gedurende die films al snel duidelijk en wanneer hij een hersentumor blijkt te hebben, moet hij opschieten om zijn werk af te ronden. Een deel van het verhaal gaat dan ook over opvolgers en later zelfs copycats die de spellen voortzetten.

Het was toch niet het laatste spel

In zijn subgenre is Saw zeker de grootste titel en de originaliteit waarmee de martelspellen in elkaar zijn gezet, trekken toch een publiek. In 2017 verscheen Jigsaw, een film die zich afspeelt nadat John Kramer is overleden en ontmaskerd is als Jigsaw. Toch begint er weer een spel en het is aan de politie om uit te zoeken of John nog leeft of dat er toch iets anders gaande is.

In Spiral uit 2021 wordt de politie zelf het slachtoffer van de martelspelen. Deze laatste twee films kregen gemengde recensies. Hoewel ook hier weer flink werd nagedacht over verschrikkelijke spelletjes, miste het toch iets van de oude charme.

Saw X recensie – Terug naar zijn oorsprong

Saw X pakt het dan ook slim aan door even terug te pakken op de basis. John Kramer is ditmaal volledig de hoofdpersoon en leeft nog, waardoor je meteen weet dat deze film zich in het verleden afspeelt. Om precies te zijn tussen de eerste twee films. Al gediagnostiseerd met hersenkanker is John in tweestrijd over hoe hij verder moet met zijn nalatenschap. Zijn lichaam takelt af en hij is steeds minder in staat om de spellen tot uitvoering te brengen.

Een tijdje na een groepstherapiesessie komt hij een groepsgenoot tegen die helemaal genezen is dankzij een bijzondere organisatie. Deze organisatie beweert door een combinatie van medicatie en operatie iemand van zijn kanker te kunnen genezen. Ze worden echter tegengewerkt, omdat grote farmaceutische bedrijven winst willen halen uit genezing. John weet hen te vinden en tegen betaling gaan ze akkoord hem te genezen.

De verkeerde persoon om te misleiden

Wat volgt is een lang deel in de film waarin John afreist naar Mexico om zijn operatie te ondergaan en te revalideren. Wie de trailer – of een van de andere films heeft gezien – kan meteen raden waar het naartoe gaat. John wordt bedrogen en zint op wraak op een manier die alleen Jigsaw kan bedenken.

Hierbij krijgt hij hulp van Amanda (Shawnee Smith (The Blob, Anger Management)) ook een bekende uit andere films. De spellen is deze film lijken nog meer te vragen van de slachtoffers en op sommige momenten voelen ze toch niet helemaal eerlijk. Vooral niet als blijkt dat het martelwerktuig zelf een verwerkingstijd heeft en dat daardoor een slachtoffer overlijdt. Toch zorgt het hoge tempo van de tweede helft voor een vlotte film die een stuk beter is dan zijn voorgangers. Dit smaakt naar meer.

Saw X recensie – Saw, Saw, Saw

Nu Saw X zich in het verleden afspeelt, ligt er natuurlijk een wereld open aan spellen waar je eerder nog niets over hoorde. Met een goed succesvol tiende deel dat mooi aansluit op waar het ooit allemaal mee begon, zou het me niet verbazen als het hier niet bij blijft. Ik duim alvast voor de oktobermaand van volgend jaar!

Titel: Saw X
Regisseur: Kevin Greutert
Acteurs: Tobin Bell, Shawnee Smith, Synnøve Macody Lund, Steven Brand
Uitgever: Independent Films
Genre: Horror

Bekijk hier de Saw X trailer:

Lees meer Modern Myths recensies!