Een van de thema’s van Imagine Film Festival 2021 is “Geesten en demonen in de Indonesische genrefilm”. Zo zijn er de films The Queen of Black Magic en Mangkujiwo. Ook is er een talkshow over het gebruik van Indonesische folklore in fantastische films en wat dat betekent voor de nationale identiteit. Hier op Modern Myths kun je in onze Satan’s Slaves recensie (oorspronkelijke titel Pengabdi Setan) meer lezen over deze horror die dieper in gaat op “goena goena”. Oftewel “de stille kracht”.
Lees meer recensies in onze Imagine Film Festival 2021 special.
De filmindustrie in Indonesië is booming. Waar er aan het begin van de eeuw gemiddeld vier films per jaar uitkwamen, is dat nu ontzettend gegroeid. Inmiddels komen er meer dan honderd titels per jaar uit. Indonesië heeft ondertussen wat films betreft de meeste potentie in de Pacifische regio.
Een derde van deze films zijn horrorfilms die hun inspiratie halen uit de rijke folklore die de eilanden rijk zijn. Er worden genrefilms geproduceerd waar Nederland momenteel alleen maar van kan dromen. Althans, de fans dan. Het is dan ook niet gek dat Imagine dit jaar een Indonesisch thema heeft over de geesten en demonen uit het voormalig Nederlands-Indië.
De stille kracht
Satan’s Slaves – of Pengabdi Setan – duikt dieper in op de “goena goena”, ook bekend als “de stille kracht”. Louis Couperus schreef in 1900 zijn roman De stille kracht over Otto van Oudijck, de Nederlands bestuurder van de fictieve plaats Laboewangi in het Java van 1900. Als hij de lokale gebruiken negeert, krijgt hij te maken met de stille kracht. Deze zwarte magie heeft veel invloeden van voodoo en winti en maken Van Oudijck geestelijk volledig kapot. Het boek is in 1974 verfilmd als televisieserie en ook Paul Verhoeven had de intentie het verhaal te verfilmen. In 2015 ging ook een toneelstuk in première.
Satan’s Slaves recensie – De penanggal en andere, diverse mythologie
De mythologie in Indonesië bestaat door de grote diversiteit aan etnische groepen uit een soort mengelmoes van onder andere hindoestaanse, boeddhistische, animalistische en islamitische gebruiken, wezens en geesten. Hierdoor krijgen we de (voor ons) gekste creaturen en gebruiken te zien.
Zoals de penanggal, een soort zwevend, vrouwelijk vampierhoofd met de organen er nog aan vast. Deze organen laten zwerende wonden achter en haar slachtoffers kwijnen langzaam weg. Met name zwangere vrouwen – het voorkeurshapje van de penanggal – binden de doornige takken van de pandan plant aan hun vensterbanken, zodat de ingewanden van de vampier aan de takken blijven hangen. Ook slapen ze met een schaar onder hun kussen, omdat deze de penanggal afschrikt. Voor lezers die nieuwsgierig zijn: In 2013 verscheen de film Penanggal: The Curse of the Malayan Vampire.
De Djinn die Joko Anwar inspireerde
Maar vooral geesten (ook wel Jin geheten) spelen een grote rol. Met de komst van de Islam kwamen de Djinn in de folklore. Deze geesten konden bezit nemen van mensen of objecten, zoals de kris (een Indonesische dolk) of wajang poppen (schaduwpoppen). In Satan’s Slaves nemen ze de gedaante over van geliefden en proberen ze een gezin van binnenuit kapot te maken.
In 1982 kwam er al een Satan’s Slave uit, al had dit origineel nogal wat trage momenten en een erg laag budget, wat de film geen goed deed. Toch had de film een goed verhaal en enkele sterke momenten. Dat was genoeg om regisseur Joko Anwar (Impetigore) aan te zetten tot een remake. Overigens is deze regisseur ook de schrijver van The Queen of Black Magic, die andere film op Imagine 2021 en tevens ook een remake. Anwar groeide op met het origineel en deze heeft kennelijk toch genoeg indruk achtergelaten om er een remake van te maken. Dit keer wel met het meervoud in de titel. Weet deze Satan’s Slaves ook meer indruk te maken? In het eigen land in ieder geval wel, want de film was daar de best verdienende horrorfilm in 2017.
Satan’s Slaves recensie – Cults, geesten en zombies
In Satan’s Slaves woont een goed verdienende zangeres in een flink huis met haar man, schoonmoeder en vier kinderen. Ze is echter al drie jaar lang doodziek en ligt inmiddels catatonisch in bed. Enkel met een belletje kan ze nog proberen duidelijk te maken dat er iets is. En er is genoeg aan de hand, zeker in het gezinsleven. De royalties van haar optredens zijn inmiddels opgedroogd en als ze overlijdt, vertrekt vader naar de stad om wat geld te verdienen. Het is een laatste poging het huis te kunnen behouden voor de bank beslag gaat leggen.
De oudste dochter Rini (Tara Basro) moet voor haar drie broertjes zorgen. De vier komen er achter wat voor weerslag het op een gezin heeft als het gezinshoofd wegvalt. Maar wat als het belletje opeens weer klinkt na de begrafenis? De vier kinderen worden geconfronteerd met onverklaarbare gebeurtenissen die alleen maar erger worden. Ze besluiten op onderzoek te gaan en stuiten op cults, geesten en zelfs zombies.
Prachtige beelden uit Indonesië
Naarmate de moeder wegkwijnt, zien we het huis ook steeds meer vervallen. De kleuren verbleken en de vale, beige tafelbladen en kale, vuile muren laten misschien nog beter blijken dat de dood in het huis rondwaart dan de dialogen. Als de moeder daadwerkelijk sterft, zie je dat de ziekte het huis volledig overneemt, waardoor de film visueel steeds donkerder wordt. Door de snelle montage, in combinatie met de prachtige beelden van het Indonesië uit de jaren tachtig en de soundtrack die zo uit een nachtmerrie komt, krijgt de film zelfs een beetje het gevoel van een Italiaanse genrefilm van eind jaren 70, begin jaren 80.
Iets teveel vet op de botten
Satan’s Slaves speelt zich bijna uitsluitend af in het ouderlijk huis. Dit wordt dan ook een personage op zich. De trappen en de uit zichzelf openslaande deuren zijn bijna nog enger dan de geesten of de zombies (die overigens zo uit het origineel komen). De schrikmomenten werken in het begin prima, al zijn ze soms wat te makkelijk. Er zijn sfeervolle shots, waarin we ineens een halfvergane voet achter een muur vandaan zien komen, met slechts een ogenblik later de geestverschijning. Deze shots doen hun werk de eerste keer, maar verliezen daarna snel hun verrassingselement. Hierdoor voelt de film net iets te lang aan. Met zijn speeltijd van 107 minuten had er best wat vet van de botten gesneden mogen worden in de montagekamer.
Satan’s Slaves recensie – Al angstaanjagend, nog voor de geest verschijnt
Toch krijgt Tara Basro het voor elkaar om in haar rol als Rini kwetsbaarheid en kracht te verwerken. Ook haar broertjes Tony, Bondi en de dove Ian hebben een geheel eigen persoonlijkheid, waardoor je echt meeleeft met de familie. Hierdoor heeft de Javaanse demon die het lichaam van de moeder gebruikt om een wig tussen de familie te drijven een grotere impact als de jumpscares.
Satan’s Slaves is een stuk beter dan de titel doet vermoeden. En ook al is de geest behoorlijk angstaanjagend, het verhaal is nog enger als je je bedenkt wat zo’n slopende ziekte met een gezin doet. Want de kinderen waren al bang voor hun moeder toen ze op haar ziekbed lag en hoopten stiekem dat het snel voorbij zou zijn. Zo was ze effectief al gestorven, nog voor ze haar laatste adem uitblies…
Satan’s Slaves is 48 uur lang online te zien op Imagine Film Festival 2021 vanaf 11 april om 19:30. Tickets en tijden vind je op de Satan’s Slaves pagina. Bekijk hier de trailer:
Titel: Satan’s Slaves
Regisseur: Joko Anwar
Acteurs: Tara Basro, Endy Arfian, Nasar Annuz, M. Adhiyat
Productie: Rapi Films
Genre: Horror / Drama
Imagine Film Festival 2021
Imagine is het grootste filmfestival voor de fantastische film in Nederland. Kijk tijdens Imagine Film Festival 2021 van 7 t/m 17 april online naar het beste op het gebied van fantasy, horror en sciencefiction. Bij Imagine draait alles om de verbeelding. Laat je meevoeren naar andere werelden. Of kijk anders naar onze eigen wereld. Daarbij onderzoekt het festival nieuwe vormen om fantastische verhalen te ervaren. Zoals virtual reality en fantastische games. In verdiepende programma’s biedt het festival achtergronden, geschiedenis en context. Voor onze recensies van de films en een interview kijk je bij onze Imagine Film Festival 2021 special!
Lees meer Modern Myths recensies!
Satan’s Slaves recensie: © 2019-2024 Modern Myths / Beeldmateriaal: © Rapi Films
Reactie plaatsen