Nederland is een conventie rond het fantastische genre rijker. Op 14 en 15 mei vindt namelijk de eerste HSFCon plaats in Hotel Van der Valk in Sneek. Er is een uitgebreid programma met speciale gasten, panels, films en meer rond onze geliefde onderwerpen sciencefiction, fantasy en horror. We spraken met mede-organisator Jan Scholte over de weg naar de conventie en de status van ons geliefde genre in Nederland. Lees ons HSFCon 2022 interview!
Kijk voor meer informatie over de conventie op onze HSFCon 2022 pagina.
Jan Scholte vindt zichzelf een dagelijkse bezoeker van het bijzondere universum dat kan worden omschreven als het fantastische genre. Het gaat bij hem van het lezen van sciencefictionboeken tot het kijken van “foute” horrorfilms en van het spelen van fantasy bord- en kaartspellen tot het luisteren naar verhalende muziek. In het verleden bezocht hij veel conventies in binnen- en buitenland, maar in het heden iets minder. Dat heeft gezorgd voor een, nog altijd groeiende, collectie handtekeningen. Af en toe probeert hij met schrijven eigen werelden te creëren, maar daarvoor heeft hij nog zeer veel schrijfkilometers af te leggen.
In het dagelijkse leven woont Jan in het hoge noorden met zijn vrouw en kat. Voor het N.C.S.F. (Nederlands Contactcentrum voor Science Fiction) verenigingsblad HSF waagt Jan het af en toe een artikel te schrijven en een interview af te nemen. Als mede-organisator van de HSFCon houdt hij zich bezig met diverse zaken, waaronder de website en het programma. Jan is aanspreekpunt voor de locatie, een interview-slachtoffer en gebruikt (of misbruikt) de hashtags #HSFCon en #WeLoveItLiterally. Kortom, Jan is de (nooit) uitgelezen persoon om ons meer te vertellen over HSFCon 2022!
HSFCon 2022 interview
- De HSFCon 2022 is de nieuwe jaarlijkse sciencefiction, fantasy en horror conventie van Nederland. Hoe is het idee voor deze con ontstaan?
Jan Scholte: Het idee is ontstaan voor ik er bij betrokken ben geraakt. Voor de hotelconventie een naam kreeg, was er de laatste Beneluxcon op 27 januari 2019. Op deze conventie, georganiseerd door het C.S.F. in Ede, kwam ik in aanraking met een deel van wat later de huidige organisatie zou worden. Daar kwam het idee voor een jaarlijkse Nederlandse hotelconventie en een eerste Eurocon in Nederland bij kijken. Het enthousiasme van de aanwezigen heeft mij meegesleurd en tot op heden niet losgelaten. Op 12 mei van datzelfde jaar is de HSFCon geboren en op 14 en 15 mei van dit jaar zien wij het resultaat.
- In Nederland vind je veel fantasy festivals, zoals Elfia en Fantasy Fest of festivals waar fantasy goed bij past, zoals Castlefest en Keltfest. Daarnaast zijn er comic cons als Heroes Dutch Comic Con en verschillende anime beurzen. Een con waar sciencefiction de rode lijn vormt, zie je hier niet echt. Waar ligt dat aan?
In de ons omringende landen lijkt er meer animo te zijn voor sciencefiction. Daar is het naar mijn idee ook een serieus en volwassen genre. Ik meen soms te merken dat bij het bredere publiek in Nederland sciencefiction het stempel ‘Oh, geloof jij in aliens?’ krijgt en daarmee even snel als een onvolwassen bezigheid wordt weggezet.
Dat is jammer, want naar mijn idee houdt iedereen zich met de toekomst bezig en met de alternatieven die dat met zich mee kan brengen. Van “wat eten we vanavond?”, tot “hoe gaat mijn leven als gepensioneerde eruitzien?”. Een stap of sprong verder de toekomst in zou dan toch ook zeker aan moeten spreken.
- Gaat HSFCon dat gat opvullen?
Ja, HSFCon kan dat gat opvullen. Zonder die overtuiging zou ik, en ik denk ook de anderen van de HSFCon-organisatie, niet aan deze tijdverslindende “hobby” van het organiseren van een conventie zijn begonnen. De vraag is echter hoe breed en diep het gat is en of wij als organisatie, en iedereen daar omheen, er goed op in zullen spelen. Ik denk het wel. Al is het alleen maar omdat wij elke volgende editie nog beter willen laten worden.
- Op deze editie hebben jullie onder andere Frank van Dongen, Roderick Leeuwenhart en Jorrit de Klerk te gast. Ook Johan Klein Haneveld zou aanwezig zijn, tot de beurs verplaatst moest worden. Allemaal Nederlandse schrijvers met een voorliefde voor sciencefiction. Is er iets aan te wijzen dat Nederlandse sciencefiction typeert?
Naar mijn idee is het typerende aan Nederlandse sciencefiction dat er geen gebrek is aan goede ideeën in combinatie met intrigerende personages en werelden. “Onze” schrijvers doen daarin, vind ik, echt niet onder voor grote buitenlandse schrijvers. Het zou mooi zijn als ook het grote lezerspubliek de Nederlandse sciencefictionschrijvers en hun werk zou omarmen.
- Met de bundel Orkaanhoeders en Dijkenfluisteraars hebben Tais Teng en Jaap Boekestein het Nederlandse “Ziltpunk” genre gecreëerd. Inmiddels zijn er verschillende scifi boeken die de klimaatverandering en de rijzende zeespiegel aan de kaak stellen, waarvan we – zeker in Nederland – de consequenties zullen meemaken. Is sciencefiction urgenter geworden de laatste jaren?
Nee, naar mijn idee is het niet urgenter geworden. Sciencefiction, maar ook fantasy, is door de geschiedenis heen altijd een goede kapstok geweest om urgente zaken mee aan de kaak te stellen en om te proberen verandering in gang te zetten. Wat urgent was, en is, wil echter door de tijd heen nog wel eens veranderen. Om bewuster om te gaan met je eigen leefomgeving op ons ronddraaiende aardse thuis, leent Ziltpunk zich goed. Ik kijk uit naar meer van het werk van Tais Teng en Jaap Boekenstein en anderen om daarmee de bewustwording verder te verspreiden.
- Momenteel zijn er vreemde stuiptrekkingen in de maatschappij. De nucleaire wedloop is weer dagelijks nieuws en in Amerika lijken de progressieve ontwikkelingen van de afgelopen jaren weer teruggedraaid te worden. Het lijkt erop alsof de mensheid toch steeds richting de dystopische, post-apocalyptische sciencefiction neigt te gaan, in plaats van naar een utopische Star Trek maatschappij. Leren we wel genoeg van de sciencefictionverhalen?
Samen leven en samen spelen is iets wat de mens door de geschiedenis heen niet heeft geleerd. Ook voor het jaar 1000 dacht men dat de wereld zou vergaan. Ook, nog eerder, zou tijdens een zonsverduistering het menselijke geklaag op zijn gestegen en wachtte men met angst en beven het einde der tijden af. Sciencefiction is bij uitstek een middel om te leren, om na te denken en te streven naar een betere toekomst.
Helaas staat de mens zichzelf en zijn medemens vaak in de weg bij kleine en grote zaken. Sciencefiction – lees in mijn geval Star Trek – heeft bij mij wel de hoop gewekt dat samen leven en samen spelen mogelijk is.
- Ook zie je dat superheldenfilms en fantasy populairder zijn dan ooit. De bioscopen lopen over van de Marvel en DC helden en op de streamingdiensten verschijnen series als The Wheel of Time, Game of Thrones: House of the Dragon en The Lord of the Rings: The Rings of Power. Waar komt deze opleving van het fantasy genre vandaan?
Het is makkelijk vermaak. Lichte kost die vaak naar meer smaakt. Vermaak dat ik ook graag op zijn tijd consumeer. Maar mijn maag vult het echter niet. Vaak ontbreekt er toch in veel van de genoemde films en series een stuk diepgang. En juist dat stuk diepgang is uiteindelijk nodig om het gewone te ontstijgen en om van fastfood naar restaurant over te gaan.
- Het eerste boek van The Wheel of Time van Robert Jordan verscheen in 1990. Ook Dune van Frank Herbert is opnieuw verfilmd, een boek uit 1965. Welke (klassieke) serie in het fantastische genre zou jij graag verfilmd zien?
Het boek Than, de magiër, geschreven door Peter Ursum. Dat is een, voor mij, dierbaar boek uit mijn jeugd. Ik zou het zowel graag wel als niet verfilmd zien, want er bestaat zeker het grote risico dat het niet aan mijn zelf gecreëerde verwachtingen zal voldoen. Wat ik ook graag verfilmd zou zien, zijn de Otherland-boeken van Tad Williams, The Murderbot Diaries van Martha Wells en The Three-Body Problem en de vervolgen van Cixin Liu.
- De eregasten op HSFCon 2022 zijn Peter Schaap en Kim ten Tusscher, beide met fantasy titels op hun naam. Uitgevers als Zilverspoor, Celtica Publishing, Godijn Publishing en Uitgeverij Macc brengen veel Nederlandse fantasy op de markt. Wat maakt dat de Nederlander zo geïnteresseerd is in fantasy?
Fantasy, in al zijn vormen – boek, strip, film, serie, muziek, bordspel, online wereld – biedt een veilig, en meestal comfortabel, alternatief om het onbekende te verkennen. Om de anders niet genomen afslag juist wel te nemen. Om het dagelijks leven, met al zijn herhalingen – waarbij ik zeker niet zeg dat herhaling slecht is – even te ontstijgen. Welke Nederlander, of beter, welk mens, wil dat nu af en toe niet?
- Wat mag je op HSFCon 2022 echt niet missen?
Dit is de vraag waar ik het langst over na heb moeten denken. Er ontstond een spontaan geval van keuzestress. Hoe kan ik kiezen tussen alles wat op het programma staat en waar wij tijd, energie en liefde in hebben gestoken? Als ik dan toch een keus moet maken: de workshop “Origami draken”. Waarom? Omdat ik zelf een ramp ben met zelfs maar een simpele vouw in een A4’tje maken…
- Wat is er voor de horror-fan te zien en te doen?
Op de HSFCon 2022 hebben we voor de horror-fan een aantal panels in de aanbieding die ook met horror een raakvlak hebben. Specifiek daarover bijvoorbeeld het panel “Wat is er zo eng aan horror?” Ook de workshop “Oh! The horror! Hoe maak je een fantastisch slechte B-film?” lijkt mij zeker een aanrader. In de HSFCon Quiz tenslotte komen ook een aantal vragen over horror voor.
Daarnaast is er ook, op beide dagen, een short film programma met het thema horror. Of onze filmprogrammeur daarbij ook een horrorfilm op het programma heeft staan is ook voor de organisatie nog een verrassing.
- Ook horror is populair en meer in de “mainstream” gekomen. Eigenlijk kun je stellen dat het fantastische genre vandaag de dag in zijn geheel de popcultuur domineert, in plaats van meer niche vermaak te zijn. De genres lopen ook meer en meer in elkaar over. Zie je die ontwikkeling terug op de HSFCon?
Ja, het overlopen van genres komt ook terug op de HSFCon. Genres hebben elkaar nodig om boven zichzelf uit te stijgen en om net die extra laag te krijgen. Horror, sciencefiction en fantasy sluiten elkaar niet uit, maar vullen elkaar in meer of mindere mate aan. Om zo tot een sterker resultaat te komen.
We kijken uit naar deze eerste editie van de con. Wat zijn jouw dromen voor de komende edities van HSFCon? Welke gasten zou je bijvoorbeeld graag uit willen nodigen?
We moeten in ieder geval doorgaan tot de HSFCon in 2063 op 5 april en dan een aantal Vulcans uitnodigen. Verder hoop ik dat de HSFCon gestaag kan groeien en een flinke tijd jaarlijks terug zal keren. Iemand die ik al herhaaldelijk live op heb zien treden en een liefhebber is van het fantastische genre, is de Nederlandse componist en gitarist Arjen Anthony Lucassen. Hem zou ik graag voor een panel of lezing willen uitnodigen.
HSFCon 2022 vindt plaats op 14 en 15 mei in Hotel Van der Valk te Sneek. Het wordt een weekend vol panels, lezingen en workshops over al wat het fantastische genre ons te bieden heeft. Met daarbij de nadruk op wetenschap en “alternate history”. Zien we je daar?
Wil je meer interviews lezen als dit HSFCon 2022 interview met Jan Scholte? Kijk in onze rubriek Interviews!
HSFCon 2022 interview: © 2022-2024 Modern Myths
Reactie plaatsen