Vraag je iemand om een fantasyserie op televisie te noemen, dan zal Game of Thrones waarschijnlijk een veel gegeven antwoord zijn. Televisiezender HBO heeft het genre opnieuw op de kaart gezet op het kleine scherm en heeft eind vorig jaar met His Dark Materials van schrijver Philip Pullman opnieuw een fantasywereld tot leven gebracht. Deze wereld ken je van de film The Golden Compass. André heeft in zijn vakantie gekeken of HBO het verhaal meer recht doet dan destijds New Line Cinema. Noordwaarts!
In 1995 kwam Northern Lights uit, het eerste deel in de His Dark Materials-trilogie van de Britse fantasyschrijver Philip Pullman. Het boek wint dat jaar de prestigieuze Carnegie Medal voor Beste Kinderboek. In 1996 wordt de eerste druk in Noord-Amerika uitgebracht onder de titel The Golden Compass. Het boek over de zoektocht van Lyra Belacqua naar haar vriend Roger en oom Asriel houdt flink wat lezers in de ban. Een verfilming kon dan ook niet uitblijven.
The Golden Compass
In 2007 komt de film er dan ook onder de Amerikaanse titel The Golden Compass. Er wordt onder druk van religieuze groeperingen echter flink gesneden in het materiaal (waarom snap je als je doorleest) en wat er overblijft, stoot veel fans tegen de borst. Het open einde duidt op de hoop op een vervolg, maar de slechte opbrengst in Amerika en de kritiek van de katholieke kerk doet filmstudio New Line Cinema eieren voor hun geld kiezen. Vorig jaar kreeg His Dark Materials een nieuwe kans van de BBC en HBO. HBO wist met Game of Thrones een enorme fantasyhit te scoren en misschien hebben ze met het werk van Pullman al wel gelijk de volgende. His Dark Materials is dan wel gericht op een jonger publiek; de materie leent zich echter uitstekend voor een serieuze, donkere toon.
His Dark Materials: je daemon als dier
De trilogie speelt zich af in een parallelle wereld waar de ziel van mensen los van het lichaam bestaat in de vorm van dieren. Bij kinderen kunnen deze nog vrij van vorm veranderen tot de pubertijd. Dan neemt de ziel, genaamd daemon, een vaste vorm aan. De theocratie genaamd het Magisterium heeft de dominante positie in de wereld en bestempelt alles wat hun macht kan bedreigen als ketterij. De enige die hier wat vrijheid in krijgen, zijn enkele universiteiten onder de noemer ‘Scholastic Sanctuary’. Tijdens een overstroming brengt heer Asriel (James McAvoy (IT: Chapter Two, Split, X-Men: Dark Phoenix)) een baby naar Jordan College en vraagt de meester haar op te nemen. Twaalf jaar later zien we Lyra Belacqua (Dafne Keen (Logan, The Refugees)) in de school met Roger, een bevriende wees. Haar oom, heer Asriel, komt af en toe naar de school, maar blijft nooit lang. Als Lyra tijdens een van zijn bezoekjes stiekem een lezing bijwoont, leert ze over ‘Dust’. Dit onbekende element is het onderwerp van haar ooms onderzoek. De volgende dag vertrekt Asriel plotseling en is haar vriend Roger verdwenen. Ten einde raad vertrekt Lyra richting de Gypsians, een groepering van varende reizigers, bij wie ook veel kinderen worden ontvoerd. Alvorens ze vertrekt, krijgt ze van de meester van Jordan College een vreemd gouden kompas mee.
Geschikt voor een divers publiek (en discussie)
De wereld die Pullman schept, is er een met veel fantasy-elementen. Van daemons, de pratende metgezellen die alles over je weten, tot aan gepantserde ijsberen en heksen. Daar zien we genoeg van in de acht afleveringen van het eerste seizoen van His Dark Materials op HBO. Wat we ook zien, en dat is wat er miste in de film uit 2007, is de kritiek op de kerk. Sommige mensen vragen zich af of deze materie niet te zwaar is voor kinderen. Maar kinderen nemen op waar ze aan toe zijn. In dit geval vooral het fantastische idee van een pratend dier dat overal bij je is. De jonge kijkers houden zich misschien niet meteen bezig met het vraagstuk: wie bepaalt welke feiten er de wereld in komen of wat ketterij is, als dat zo uitkomt. Deze materie maakt de serie wel kijkbaar voor een diverser publiek. Al zullen de fans van de boeken zich misschien ergeren aan enkele van de narratieve wijzigingen ten opzichte van de papieren serie. Het medium televisie is nu eenmaal anders.
Seizoen twee al aan de horizon
De verschillen in vertelstructuur tussen de serie en de boeken zijn niet storend. Maar ik begrijp dat je als fan van Pullmans boeken het liefst zo dicht mogelijk bij het bronmateriaal blijft. De serie laat in de laatste episodes echter wel enkele steken vallen met scènes die grootser aan moeten voelen dan ze daadwerkelijk doen. Echter is His Dark Materials zeker voor liefhebbers van hedendaagse fantasy een must see. Seizoen twee is al aangekondigd en zal zich baseren op het tweede boek uit de trilogie: The Subtle Knife. Over boek drie – The Amber Spyglass – zijn nog geen uitlatingen gedaan. Maar als het tweede seizoen net zo goed is als het eerste; laat maar komen!
His Dark Materials: nog voldoende (duister) materiaal
His Dark Materials hoeft trouwens niet te eindigen na het derde seizoen. Want naast de trilogie zijn er ondertussen nog twee boeken in hetzelfde universum geschreven door Pullman: Lyra’s Oxford en Once Upon a Time in the North. De schrijver hint naar nog een boek over Will, maar daar is verder nog niets over bekend. Wel zijn er ondertussen twee boeken in een nieuwe trilogie verschenen: La Belle Sauvage en het net uitgegeven The Secret Commonwealth. Kortom, genoeg (duister) materiaal om nog jaren mee vooruit te kunnen.
His Dark Materials is nu te zien op HBO.
Lees meer Modern Myths-recensies!
© 2019-2024 Modern Myths
Seizoen 1 is gestart of draait op BBC 1 op 18 december 2022.
Leuk! Het derde en laatste seizoen streamt nu bij HBO Max. Gelukkig een serie die niet langer doorloopt dan nodig is 😉
Excuses, het gaat bij de BBC ook om seizoen 3. Dat stond er niet duidelijk bij.
Ah, dus voor wie tot nu toe nog niet aan de serie begonnen is: Seizoen 1 en 2 vind je op blu-ray/dvd en seizoen 3 bij de BBC. Alle drie de seizoenen zijn ook te streamen op HBO Max!