Het duizend eilanden experiment recensie - Een beangstigende toekomst

Uitgeverij Iceberg Books is druk bezig om de Nederlandse boekenmarkt te voorzien van echte sciencefiction. Met ook scifi van Nederlandse bodem. Evolutiebioloog Frank van Dongen neemt je in zijn Ontdekking van de mens-trilogie mee in een toekomst die zich niet eens zo ver van ons afspeelt. Aan Anouk de eer om zich in het eerste deel te verdiepen. Lees haar Het duizend eilanden experiment recensie!

Lees ook Anouks boekrecensie van De machineplaag en die van De Feind invasie.

In het eerste deel van de Ontdekking van de mens serie – Het duizend eilanden experiment – kom je terecht in Londen, halverwege de 21e eeuw. De mensheid leeft bijna volkomen in een virtual reality wereld. Het grote “SoNet” (een soort mega-internetprovider) voorziet de mens in alles. Algoritmen, machines en robots hebben al het werk overgenomen en de werkloze mens kan zich terugtrekken in een virtuele wereld waar alles voor handen is. Via implantaten krijgen ze de medische zorg die noodzakelijk is en SoNet levert de voeding en uitkering om te kunnen leven.

Het duizend eilanden experiment - Frank van Dongen

Koop Het duizend eilanden experiment

Jack Newman groeit op in een woongroep met ex-drugsverslaafden. Iedereen – inclusief zijn ouders – willen alleen maar in hun online wereld leven en alleen uit hun virtual reality suits stappen voor hun noodzakelijke voeding. Maar Jack wil het liefste naar buiten. Hij heeft het gevoel dat er meer moet zijn dan enkel de online wereld van SoNet.

Tweeling, of hersenspinsel?

Daarnaast heeft Jack duidelijke, actieve herinneringen aan zijn identieke tweelingbroer Redmond, waar hij op jonge leeftijd van gescheiden is. Ook al zeggen zijn ouders dat Redmond een verzinsel is, Jack weet zeker dat zijn broer ergens daarbuiten moet zijn. Hij probeert een volledig offline leven te leiden en komt daarbij in contact met mensen die al veel langer offline leven.

Zo wonen de broers Henri en Peter in een garage en sleutelen nog aan de paar ouderwetse auto’s die rondrijden in Londen. Zij trainen Jack, zodat hij conditioneel sterk genoeg is om in de offline wereld te leven. Ook leert hij Frank kennen. Deze bejaarde man leeft samen met een handvol leeftijdsgenoten in de oude bibliotheek en weet Jack van informatie over de geschiedenis te voorzien dat op SoNet niet beschikbaar is. Zo leert Jack steeds meer van de echte wereld en weet hij dat er meer is dan wat SoNet zijn gebruikers laat zien.

Het duizend eilanden experiment recensie – De online game Alpha War

Maar dan is er ook nog het online spel Alpha War dat een enorme aantrekkingskracht op Jack heeft. In dit spel werken verschillende spelers samen om op aarde een buitenaardse invasie vanuit het Alpha Centauri-stelsel af te slaan. Het is een spel dat eigenlijk niet te winnen is, maar waar Jack alles voor over heeft om het te verslaan.

Na eerst als toeschouwer mee te hebben gekeken naar de tactieken van andere spelers, heeft hij uiteindelijk genoeg tegoed bij elkaar gespaard om zelf mee te kunnen spelen. Is het spel inderdaad niet te winnen? Is het überhaupt alleen een spel, of zit er meer achter? Jack gaat op onderzoek uit, maar komt er achter dat de waarheid complexer is dan hij had kunnen vermoeden…

Verslavend en meeslepend

De schrijfstijl van Frank van Dongen zorgt ervoor dat je volledig opgaat in het verhaal. Je wilt na elke pagina, en na elk hoofdstuk, eigenlijk nog even verder lezen. Je voelt de frustratie van Jack als hij erachter komt dat hij niet sterk genoeg is om letterlijk en figuurlijk op eigen benen te kunnen staan in de offline wereld. En dan is er nog het mysterie van Redmond, waar je als lezer steeds meer over ontdekt. Het is een goed bedacht concept om het verhaal een andere draai te kunnen geven.

Van Dongen omschrijft de toekomstige wereld op zo’n manier dat je als lezer een duidelijk beeld kan vormen over die wereld. Het verhaal speelt zich ongeveer dertig jaar in de toekomst af en geeft een beeld over wat er met de mens kan gebeuren, wanneer we ons volledig afhankelijk maken van internet en virtual reality. Iets wat op dit moment best wel actueel is. Zeker nu Facebook steeds groter wordt en met Metaverse een online wereld heeft gecreëerd.

Het duizend eilanden experiment recensie – Ready Player One?

In het begin kreeg ik het gevoel dat Het duizend eilanden experiment veel weg zou hebben van de film Ready Player One. Ook daarin gaat de mensheid volledig op in de virtual reality en heeft niet meer door wat er in het werkelijke leven plaatsvindt. Maar dan met Alpha War als het ultieme spel waarmee je de sleutel tot SoNet kan winnen.

Maar gelukkig bleek niks minder waar. Er wordt zeker veel over virtual reality geschreven, maar het verhaal gaat vooral over de problemen die Jack ervaart buiten de VR-wereld. En eigenlijk niet eens over alleen de problemen die Jack ervaart; maar ook over de problemen buiten de VR-wereld, waar de mensheid niks vanaf weet en zelfs onwetend over gehouden wordt.

Een totaal andere wending

Wanneer Jack achter een groot geheim komt, krijgt het verhaal een totaal andere wending. Waar het eerste deel van het boek vooral draait om de ontwikkeling van Jack tot een “War Lord” in Alpha War, draait het tweede deel over de waarheid van de game. Want, zoals eerder gezegd, is het maar de vraag of Alpha War écht alleen een spel is, of dat het veel meer is dan dat.

Jack komt in aanraking met de groep “Intelligent Genetic Design” (kortweg IGD) en dan komt het echte “science”-gedeelte om de hoek kijken. Je krijgt te maken met ontwikkelingen van zelflerende artificial intelligence en a-mortaliteit. Het hele IGD-verhaal is al een sciencefiction op zich. Het virtual reality-leven verdwijnt daarmee naar de achtergrond van het verhaal, om plaats te maken voor wetenschappelijk onderzoek en ontdekkingen.

De huidige wereld een spiegel voorhouden

Het eerste deel van de Ontdekking van de mens-trilogie is een goed boek met een serieus tintje. Want zijn wij als mensheid niet druk op weg om volledig van het internet afhankelijk te worden? VR is iets wat nu nog niet heel groot is, maar wel iets dat flink in ontwikkeling is. Zeker met het ontstaan van Metaverse komen we steeds dichter bij een mogelijk leven in een online wereld.

En dan is het de vraag of de mensheid echt zal veranderen in verslaafde, volgzame zombies, of dat wij al eerder op de rem trappen. Ergens hoop ik dat het nooit zo ver komt dat het internet, en dingen als robots en algoritmen, de wereld gaan leiden. Maar de wetenschap staat voor niks, dus wie weet waar het heen zal gaan. Laat het beeld van de mensheid, omschreven in dit eerste boek, dan een wijze les voor ons zijn in het huidige bestaan. Laten we ervoor zorgen geen verslaafde zombies te worden.

Het duizend eilanden experiment recensie – Hoe nu verder?

Hoe nu verder? Dat vraag ik mij echt af, na het lezen van het laatste hoofdstuk van Het duizend eilanden experiment. Het verhaal stopt heel abrupt, met ook nog een behoorlijke cliffhanger. Door de heerlijk vlotte en verslavende schrijfstijl van Van Dongen ben ik het boek doorgevlogen en ga ik nu snel door naar het tweede deel: De machineplaag.

Gelukkig is de volledige Ontdekking van de mens-trilogie al uit, dus hoef ik niet te wachten op het verschijnen van een volgend deel. En in de tussentijd probeer ik mezelf iets minder afhankelijk en verslaafd aan internet en telefoon te maken. Dat is stiekem een kleine, gezonde bijwerking van dit goede verhaal!

Ontdekking van de mens 1: Het duizend eilanden experiment is nu verkrijgbaar in de boekwinkel.

Titel: Ontdekking van de mens 1: Het duizend eilanden experiment
Auteur: Frank van Dongen
Uitgever: Iceberg Books
ISBN: 978-90-831-6760-2