Zaterdag 14 april was zowel Bookstore Day als de Dag van het Fantastische Boek 2018. Tijdens dit laatste event, dat plaatsvond in het Tolhuis in Amsterdam-Noord, kwamen liefhebbers van de genres fantasy, horror en sciencefiction samen om het genre te vieren, ervaringen te delen, workshops te volgen en de vele inspirerende presentaties bij te wonen. De keynote speaker was niemand minder dan Naomi Novik, Amerikaanse bestsellerauteur van onder andere Ontworteld. Modern Myths was er bij en we delen met groot plezier ons sfeerverslag.
Door Yvette Hazebroek en Jeroen Geelhoed
Het Tolhuis in Amsterdam is een leuke locatie voor een boekevent. Gelegen aan het IJ en vlakbij het EYE filmmuseum, waar tegelijkertijd het Imagine Film Festival plaatsvond, biedt het Tolhuis een verwelkomende indruk. Op de begane grond was ruimte voor een kleinschalige boekenmarkt, waar fans tevens het nieuwste boek van Naomi Novik konden kopen: Spinning Silver (Zilvergaren), vanaf 14 september in het Nederlands te verkrijgen. Je kon het boek meteen laten signeren door de schrijfster zelf. In verschillende ruimtes werden lezingen gegeven en in twee kleinere kamers kon je terecht voor inspirerende workshops. In de hal konden bezoekers aansluiten bij de ‘silent disco’, waarbij auteurs zelf stukken uit hun boek voorlazen met behulp van koptelefoons.
Uiteenlopende workshops
De Dag van het Fantastische Boek 2018 opende met de workshops De eeuwige stad bouwen (door Jürgen Snoeren) en de afsluiting van de Hebban leesclub voor Spinning Silver (uitsluitend te bezoeken voor deelnemers aan de leesclub, die een exclusief onderonsje kregen met Naomi Novik). In de grote zaal speelde De Show Bestiaria: een voorproefje voor het nieuwe boek van Martijn Adelmund, waarbij hoofdpersoon Anton een bestiarium (encyclopedie van dieren) samenstelt en daarbij van alles meemaakt.
Ronald Giphart: Asibot
Ook auteur Ronald Giphart was aanwezig. Hoewel Giphart normaliter niet in het fantastische genre publiceert, was hij op de Dag van het Fantastische Boek om uitgebreid te vertellen over het schrijven van een verhaal met behulp van een robot – Asibot. Giphart werd geïnterviewd door mede-organisator van de Dag van het Fantastische Boek 2018 Martijn Lindeboom. Lees hier het Modern Myths-interview met Martijn.
Hoewel het soms wat ingestudeerd leek, stelde Martijn goede vragen om Giphart exact zijn ervaringen te laten vertellen. Giphart schreef samen met Asibot een tiende verhaal in de vorig jaar uitgebrachte versie van Ik, Robot, naar het beroemde boek van Isaac Asimov, dat oorspronkelijk uit negen verhalen bestaat. Voor het schrijfexperiment kreeg Asibot de opdracht om zichzelf te leren schrijven op basis van tienduizenden boeken. Door bepaalde schrijfstijlen eigen te maken, kwam Asibot met Giphart tot een verhaal. Giphart typte een aanzet van een zin, waarna Asibot de zin afmaakte.
Giphart is niet helemaal tevreden over het eindresultaat: “Ik heb te veel moeten veranderen aan Asibots teksten, zodat het nog een beetje leesbaar werd. Mijn redacteur zei meer dan eens na het lezen van een deel: Heb je gedronken ofzo?” Dat komt waarschijnlijk doordat Asibot niet echt kan schrijven: hij rekent uit wat de meest voor de hand liggende opvolgende letter van een andere letter is. Asibot kan er geen gevoel in leggen. Giphart is er dan ook van overtuigd dat Artificiële Intelligentie (AI) geen bedreiging is voor schrijvers.
Giphart en kritische vragen
Aansluitend werd Giphart gevraagd wat hij vindt van genre overstijgende boeken. Werk dat niet per se in het hokje fantasy of young adult past, bijvoorbeeld. Giphart vindt het geweldig: genremenging moet een nieuw genre op zichzelf worden. Wat maakt het uit in welk hokje je past? “Als mens hebben wij een storytelling-brein. De verbeelding houdt ons als soort staande en zorgt ervoor dat we sociaal met elkaar omgaan.”
Dat sloot natuurlijk mooi aan bij zijn ervaring met AI. Modern Myths vroeg echter verder: “Diezelfde verbeelding zorgde ervoor dat de eerste mens een bot oppakte, om de ander er de hersens mee in te slaan en te zeggen: mijn verhaal over mijn god is beter dan jouw verhaal over jouw god. Hoe kijk je daar tegenaan?”
Giphart pareerde met een verhaal over een test, uitgevoerd in een gevangenis waar mannen voor gewelddelicten vastzaten. Zij mochten tegen betaling boeken lezen en het bleek dat hoe meer boeken er gelezen werden, hoe socialer de gevangenen zich gingen gedragen. De test werd over de hele wereld uitgevoerd en het resultaat is overal hetzelfde: lezen maakt socialer en daarom moet iedereen meer lezen, in welk genre dan ook.
Martijn Lindeboom vond dat de perfecte afsluiting van het vraaggesprek en onder luid applaus maakte iedereen zich op voor de volgende onderdelen.
Johan Klein Haneveld en de Eeuwige Stad van de Toekomst
De Dag van het Fantastische Boek 2018 ging verder met auteur van verschillende boeken en verhalenbundels (én Modern Myths schrijver) Johan Klein Haneveld. In de workshop De Eeuwige Stad van de Toekomst liet Johan aan zijn publiek zien hoe verschillende auteurs spelen met futuristische ideeën voor de steden waar hun personages in leven. Vaak komen die ideeën voort uit extrapolaties van techniek die nu al bestaat. Hoe voorziet de stad van de toekomst in energie, waar komen de levensmiddelen vandaan? Maar ook: hoe reageert de flora en de fauna: gaan de insecten die nu takken imiteren in de stad van de toekomst sigarettenpeuken nabootsen? Krijg je zo wandelende sigarettenpeuken? Johan legde uit dat je als schrijver rekening moet houden met al die details, om een geloofwaardige omgeving te scheppen.
Ook Batman en Gotham City kwamen aan bod, waarbij Modern Myths vroeg of Gotham City Batman gemaakt heeft of Batman juist Gotham City? Bedenk je eerst de omgeving, die je personages vormt, of vormen je personages hun omgeving? Volgens Johan zijn beide werkwijzen nuttig, maar zelf begint het voor hem met de personages.
Neil Gaiman en andere workshops en presentaties
Ook de workshop Manuscript opsturen naar een uitgeverij was goed bezocht: aanwezigen kregen opdrachten om een pitch van hun verhaal te schrijven en kregen handvatten om dit te perfectioneren.
Julie Philips en Naomi Novik vertelden in een vraag-en-antwoordsessie lovend over de onlangs overleden SF-schrijfster Ursula K. Le Guin. Philips is bezig met een autobiografie over de schrijfster en las stukken voor uit de essays die ze al eerder over haar schreef. Beide auteurs zijn enorm geïnspireerd door Le Guin, een schrijfster die in hun ogen het genre heeft gevormd tot wat het nu is.
In de presentatie Talking with Neil Gaiman vertelden animator Anna Eijsbouts en schrijver, redacteur en filmkenner Luuk van Huët over hun voorliefde voor het werk van deze veelzijdige schrijver. Vlak na de presentatie draaide op Imagine Film Festival de film How To Talk To Girls At Parties, gebaseerd op een kort verhaal uit de begincarrière van de (strip)auteur.
De anekdotes van Anna Eijsbouts waren extra interessant, omdat ze samengewerkt heeft met Neil Gaiman om zijn gedicht Hate for Sale van beelden te voorzien.
Hate for Sale from Anna Eijsbouts on Vimeo.
Thomas Olde Heuvelt en keynote Naomi Novik
De grote zaal stroomde om vier uur vol voor Thomas Olde Heuvelt. De Nederlandse auteur is wereldberoemd sinds het succes van HEX; het boek wordt op dit moment in meer dan veertien landen en negen talen uitgegeven. Olde Heuvelt schetste het beeld van hem als elfjarig jongetje, dat door een boek in de kast van zijn oom aan de ene kant de stuipen op het lijf werd gejaagd en waardoor aan de andere kant zijn liefde voor het genre ontstond: het bleke gelaat van Dracula op de cover van Bram Stokers Dracula. Olde Heuvelt vertelde daarna veel anekdotes en levenslessen die hij in zijn schrijverschap heeft opgedaan. Natuurlijk gaf hij de fans in de zaal antwoord op de prangende vraag: komt er nieuw werk aan? Ja, dat komt er!
Naomi Novik sloot het dagprogramma van de Dag van het Fantastische Boek 2018 af met de belangrijke boodschap: je kunt nooit ergens té veel van houden. De genres fantasy, horror, sciencefiction en – waar Naomi zelf veel in schrijft – fan fiction worden nog niet voor vol aangezien. “Het zijn genres die gebruikt worden om schaamte op te roepen bij mensen die ervan houden. Als je té veel van iets houdt, wordt dat bespot. Terwijl het zo belangrijk is om op te komen voor dat waar je van houdt. Je kunt nooit ergens té veel van houden. Wat bedreigender is voor dit genre, is schrijvers die hun werk niet serieus nemen. Hou van je eigen werk en schaam je er nooit voor.”
Dag van het Fantastische Boek 2018: de Harland Awards
Het avondprogramma van de Dag van het Fantastische Boek 2018 bestond uit het uitreiken van de overgebleven categorieën van de Harland Awards, nadat er dit jaar geen winnaar bekend gemaakt werd in de Harland Awards Boekprijs 2017. Meer daarover lees je hier.
Martijn Lindeboom introduceerde de avond en ging kort in op het gebeuren. Daarna begonnen de festiviteiten rond het uitreiken van de Harland Award Verhalenwedstrijd 2017.
De winnaars en de winnende verhalen waren:
1) Rob Geukens – Play it (again)
2) Wouter van Gorp – Jongen van Elf
3) Joost Uitdehaag – Onzekere Anna
De winnaars ontvingen een trofee en een geldprijs van respectievelijk € 1.000,-, € 300,- en € 100,- De blijdschap en collegialiteit op het podium spatte er vanaf en we zijn benieuwd wat we de komende jaren van deze schrijvers gaan horen.
De Debuutprijs 2017 is gewonnen door Bart de Wolf, met Een nieuwe route wordt berekend. De Debuutprijs bestaat uit een trofee en een geldbedrag van € 50,-.
Hiermee werd een bijzondere Dag van het Fantastische Boek 2018 afgesloten. Wat brengt de Dag volgend jaar? Als het aan Martijn Lindeboom ligt, veel nieuws en wellicht meerdere dagen. Modern Myths is benieuwd!
Meer Modern Myths-sfeerverslagen lees je hier.
© 2015-2024 Modern Myths – oorspronkelijk gepubliceerd onder redactie van Fantasize.nl
Reactie plaatsen