Kinderen van de ondergang recensie – Begrijp het buitenaardse

Met Kinderen van de ondergang schreef sciencefiction en fantasy auteur Adrian Tchaikovsky een tweede deel in zijn Kinderen van de tijd-serie. Naast de Arthur C. Clarke award won hij ook de Hugo Award voor “beste serie” voor het scifi epos. En dit tweede boek toont waarom. Waar je in eerste instantie denkt meer van hetzelfde te lezen, verruimt Tchaikovsky je geest met nog veel meer uitzonderlijke, meeslepende ideeën over de mensheid en de toekomst. En de andere levensvormen waar we mee dienen samen te leven. Hoe buitenaards ook. Lees onze Kinderen van de ondergang recensie!

Lees ook Jeroens Kinderen van de tijd recensie en zijn Adrian Tchaikovsky interview. LET OP: in deze recensie krijg je milde spoilers voor het eerste deel in deze sciencefictionserie.

Kinderen van de ondergang begint met de titel “gewoon een ander genesis”. Het somt precies op waarom ik in het eerste gedeelte van het boek het gevoel kreeg hetzelfde verhaal van Kinderen van de tijd opnieuw te lezen. Maar dan met een andere groep mensen en een ander soort wezens die geëvolueerd worden door het nanovirus van de revolutionaire wetenschapper Avrana Kern.

Nu is het echter de autistische wetenschapper Disra Senkovi die in een ander gedeelte van het universum speelt met het virus dat Kern ontwikkeld heeft. Maar waar Kern uiteindelijk te maken krijgt met hypergeëvolueerde spinnen die per ongeluk met het virus besmet zijn, probeert Senkovi het uit op zijn lievelingsdieren: octopussen.

Kinderen van de ondergang - Adrian Tchaikovsky

Koop Kinderen van de ondergang

Denken als een octopus

De lotgevallen van de bemanning van het schip waar Senkovi deel van uitmaakt, spelen in het eerste gedeelte van Kinderen van de ondergang een grote rol. Net als in het eerste deel wordt heden en verleden afgewisseld. In het heden volgen we ook nieuwe personages – een mix van mensen en spinnen – die te maken krijgen met de voorvallen die in de hoofdstukken van het verleden ingezet worden.

Het duurde even voor ik het gevoel kreeg echt een ander verhaal dan opnieuw dat van Kinderen van de tijd te lezen. Waar in dat eerste boek de hele geschiedenis van de spinnenmaatschappij van oertijd tot futuristische toekomst behandeld wordt, krijg je eerst slechts sporadisch inzicht in het doen en laten van de octopussen. Lange tijd draait het vooral om de mensen in het boek en hoe zij omgaan met de taak een bewoonbare planeet te vinden om te terraformen.

Kinderen van de ondergang recensie – Iets echt buitenaards

Maar het is juist op de planeet die uitgekozen wordt om verder te onderzoeken – Tess 834h (later omgedoopt tot Nod) – dat het boek vaart krijgt en je het gevoel hebt weer in handen van de meester te zijn. Op Nod bevindt zich namelijk een levensvorm die werkelijk buitenaards is. Een organisme dat niet te vergelijken is met iets op aarde, wat zich niet verhoudt tot hoe wij “leven” classificeren. Een organisme dat volledig anders is, anders “denkt” en anders “doet”. Een nieuwsgierig organisme, hongerig naar wat wij “leven” noemen.

Als de mensen in aanraking komen met dat organisme, krijgt Kinderen van de ondergang een horror-tintje. Al snel lees je een moderne Alien, waar de mensheid compleet overrompeld wordt door het onbekende. Het buitenaardse organisme is onwerkelijk, onbegrijpelijk en niet te stoppen. Het kent geen pijn zoals wij dat kennen, het heeft een andere perceptie van de dood en het wil enkel op avontuur. Sommige scènes waarin het organisme achter de personages in het boek aangaat, zijn huiveringwekkend.

Mens, spin en octopus

En als dan vervolgens, over de helft van het boek, alle verhaallijnen bij elkaar komen – verleden en heden; mens, spin, octopus en buitenaards organisme – lees je een sciencefiction thriller die als een stoomtrein over je heen dendert. Kinderen van de ondergang neemt de thema’s uit het eerste deel, versiert die met slagroom en fruithagel, injecteert het geheel met adrenaline en dopamine en laat deze cocktail ontploffen voor je geestesoog.

De hoofdstukken vanuit de denkwijze van de octopussen komen alsnog aan bod. Bijna meer nog dan in de hoofdstukken rond de spinnen uit Kinderen van de tijd, krijg je inzicht in een soort dat totaal anders leeft dan hoe een zoogdier dat doet. Een organisme met een brein en een bereik, met instincten en gevoelens die anders zijn dan de onze. Met armen die een eigen wil hebben en een omgangsvorm met elkaar die bestaat uit dansen en vechten.

Sciencefiction op zijn best

Daarbovenop zijn er nog de hoofdstukken vanuit de beleveniswereld van het buitenaardse organisme. Hier schotelt Tchaikovsky je een levensvorm voor die volledig anders is dan wat wij – tot nu toe – kennen. Tot slot is er de verhaallijn in het heden, waarbij de mensen, spinnen en octopussen moeten samenwerken om het buitenaardse organisme een halt toe te roepen. Dit is sciencefiction op zijn best.

Uiteindelijk krijg je in Kinderen van de ondergang dezelfde boodschap mee als in het voorgaande boek. Het draait allemaal om communicatie. Zolang je niet met elkaar kunt praten, blijft een buitenstaander voor jou anders. Onbegrijpelijk en ongrijpbaar. Maar als je tot elkaar kunt komen, écht met elkaar kunt praten, gezamenlijke doelen kunt ontdekken en nastreven, dan is er evolutie. Dan kunnen we verder met elkaar. En dat is iets waar het in onze huidige maatschappij behoorlijk aan ontbreekt.

Kinderen van de ondergang recensie – Verandering binnen handbereik

Met Kinderen van de ondergang bewijst Adrian Tchaikovsky waarom het terecht is dat deze sciencefictionserie met prijzen overladen wordt. Waar ik in eerste instantie dacht meer van hetzelfde te lezen, sleurt dit tweede boek je al snel weer volledig mee. Onderweg krijg je verbijsterende ideeën voorgeschoteld en word je gedwongen anders te kijken naar de wereld om je heen.

Goed, uiteindelijk blijft het sciencefiction en zijn sommige van de ideeën in het boek waarschijnlijk onbereikbaar en wensdenken. Maar als we het willen en er ons best voor doen, dan is het begrijpen van de ander best binnen ons handbereik. Je moet er enkel open voor staan. En met Kinderen van de ondergang krijg je wederom een prachtige handleiding met stappen die je kan ondernemen om dat te doen. Op naar het derde deel, Kinderen van de herinnering!

Titel: Kinderen van de ondergang
Auteur: Adrian Tchaikovsky
Vertaler: Lia Belt
Uitgever: Iceberg Books
ISBN: 978-90-833-1964-3