Ronja de Roversdochter recensie – Netflix vertelling met extra’s

De Zweedse schrijfster Astrid Lindgren veroverde de wereld met haar boeken over Pippi Langkous, De gebroeders Leeuwenhart en natuurlijk Ronja de Roversdochter. Die laatste werd al eens verfilmd in 1984 en in 1986 kwam er een live-action televisieserie. In 2014 maakte studio Ghibli er zelfs een tekenfilmserie van. Nu is het de beurt aan Netflix om een moderne versie naar je huiskamer te brengen. Jeroen las het boek stuk in zijn jeugd en heeft het inmiddels al een paar keer aan zijn dochter voorgelezen. Zowel hij als zijn dochter zijn onder de indruk van de nieuwe Netflix-serie. De een nog meer dan de ander. Lees onze Ronja de Roversdochter recensie!

De fantastische verhalen van Astrid Lindgren vormen een belangrijk deel van mijn jeugd. De sproeterige glimlach en de rode, verticaal staande vlechtjes van het vrolijke meisje Pippi Langkous straalden elke herhaling op onze televisie. Ook word ik nog steeds emotioneel als ik over de laatste sprong van de gebroeders Leeuwenhart naar het rijk Nangilima lees. Maar het is vooral ook Ronja de Roversdochter die mijn hart stal. Haar avonturen in het roversbos van haar vader Mattis – waar vogelheksen, aardmannen en moenen huizen – opende mijn ogen voor fantasy en folkore.

De verfilming uit 1984 van dit klassieke verhaal over de dochter van een rovershoofdman die haar eigen weg in het leven zoekt heb ik een of twee keer gezien, maar het boek is de versie waar ik telkens naar terugkeer. Op het moment dat mijn dochter er (bijna) oud genoeg voor was, las ik het aan haar voor. Inmiddels heb ik dat een paar maal gedaan en toen Netflix ons de screeners van hun nieuwe live-action serie toestuurden, keken we die ook samen op de bank. Net als in het boek zelf draait Ronja de Roverdochter voor ons om een gedeelde vader en dochter belevenis.

Op een stormachtige nacht…

Voor wie het verhaal nog niet kent: op een stormachtige nacht wordt in de burcht van roverhoofdman Mattis een dochter geboren: Ronja. Kinderen die tijdens zo’n nacht op de wereld komen – als de vogelheksen op oorlogspad zijn – groeien eigenzinnig op. En eigenzinnig is Ronja. Al snel moet Mattis zijn geliefde kind alleen in het bos laten spelen, waar ze er zorg voor draagt goed op alle gevaren te passen. Zo valt ze niet in de rivier door er zo dichtbij mogelijk te spelen en verdwaalt ze niet door zo diep mogelijk het wonderlijke bos in te gaan.

In dat bos wonen naast elanden, wolven, vossen en andere dieren, ook sprookjeswezens als aardmannen, moenen (een soort kabouters met een bijzonder laag IQ) en vogelheksen. Die laatsten zijn levensgevaarlijk en doen niets liever dan met hun scherpe klauwen het bloed tevoorschijn krabben bij alles wat leeft. Ronja groeit vrolijk en onbekommerd op, tot ze erachter komt hoe haar vader de kost verdient. Mattis leert dat zijn dochter niet zomaar in zijn voetsporen wil treden en zo haar eigen willetje heeft.

Ronja de Roversdochter recensie – Romeo en Julia sprookje

Tegelijkertijd stuurt de landvoogd die heerst over het gebied meer soldaten het bos in. Handelaren en kooplieden zijn de roversbendes namelijk meer dan zat. De aartsvijand van Mattis – roverhoofdman Borka – wordt zo uit zijn grot verjaagd en neemt stiekem zijn intrek in de burcht van Mattis. Tijdens de nacht waarin Ronja geboren werd, kliefde een bliksemschicht de burcht in tweeën. Borka pikt de Noorderburcht in en maakt het zijn nieuwe domein. Dit tot grote woede van Mattis. Als dan ook nog blijkt dat Borka een zoon heeft, zijn de rapen helemaal gaar.

Ronja echter vindt een vriend in deze zoon: Birk. Ronja de Roversdochter wordt daarmee een fantasy-versie van Romeo en Julia, waarmee Astrid Lindgren – zoals in al haar boeken – haar hoofdrolspelers onafhankelijk en vrij maakt. Kinderen zijn in haar ogen vrije individuen, met eigen rechten en eigen dromen en wensen. De stoere Ronja en Birk – die samen overleven in het gevaarlijke bos en uit lastige families komen – zijn een ware inspiratie voor jonge lezers.

Het boek als de heilige graal

Ronja de Roversdochter - Astrid Lindgren — *Ronja de Roversdochter* – Astrid Lindgren

De nieuwe Netflix-serie van dit klassieke, wereldberoemde verhaal benadert het boek als een heilige graal. Werkelijk alles wordt tot in de puntjes nagespeeld, waarbij het er zelfs op lijkt dat de Nederlandse stemmencast met het boek in de hand de dialogen heeft ingesproken. Ik herkende tal van zinnen en grappen. Maar tegelijkertijd is er ook veel aan het verhaal toegevoegd. Om er een serie van zes afleveringen van te maken – en dit is nog maar Ronja de Roverdochter seizoen 1 – worden er nieuwe personages en nieuwe gebeurtenissen geïntroduceerd. Later dit jaar zal Ronja de Roverdochter seizoen 2 uitkomen.

Deze nieuwe personages komen in de vorm van huurling Cappa (Vera Vitali (Brimstone)) en haar zus Smavis (Agnes Rase (Midsommar)). Zij worden door burgemeester Valdir (Pernilla August (Star Wars: Episode II – Attack of the Clones)) ingehuurd om Mattis en Borka in te rekenen. Landvoogd Halvert (Peter Viitanen (Atonement, Clark)) blijkt namelijk niet tegen die taak opgewassen.

Ronja de Roversdochter recensie – Extra pagina’s verhaal toegevoegd

Eigenlijk voelen die extra personages en verhaallijnen wat vreemd aan. Wel is er een link met een gedeelte uit het boek dat door Astrid Lindgren niet groter gemaakt is. Maar doordat de rest van het verhaal wel zo natuurgetouw in de serie aanwezig is, is het net alsof er extra pagina’s aan Ronja de Roversdochter zijn toegevoegd die niet echt samensmelten met de rest van het verhaal. Knip die extra scènes er uit, en je houdt het pure, oorspronkelijke verhaal over.

Wellicht dat daar in seizoen twee nog verandering in komt, maar aan de preview daarvan te zien, is dat niet het geval. Voor mij zijn de nieuwe personages een bijzaak en dienen vooral ter opvulling. Mijn dochter echter genoot er wel van, omdat het voor haar extra verhaal is en een toevoeging aan wat ze al kent. Een een-op-een verfilming is voor haar blijkbaar saai; ze wil er iets nieuws bij zien.

Invloeden van Game of Thrones en Stranger Things

Deze Ronja de Roversdochter-versie van Netflix is verder echt een product van deze tijd: je ziet invloeden van Game of Thrones en hoofdrolspeelster Kerstin Linden (Utvandrarna) lijkt als Ronja als twee druppels water op een jonge Millie Bobby Brown uit Stranger Things. De productiewaarde is hoog en alles ziet er piekfijn uit. De mooie decors zien er af en toe een beetje gedecoreerd uit, maar de natuurscènes zijn overweldigend en de burcht van Mattis is een imposant kasteel in het uitgestrekte woud.

Mattis zelf – gespeeld door acteur Christopher Wagelin (Syndabocken, Dirigenten) – is ook goed gecast. Hij kan de onstuimigheid en ongeremde driftbuien van de roverhoofdman overtuigend neerzetten, terwijl hij ook zijn kwetsbaarheid en liefde voor zijn dochter ontroerend en geloofwaardig toont.

Ronja de Roversdochter recensie – Niet in de ban van Birk

Birk daarentegen – de debuutrol van Jack Bergenholtz Henriksson – komt wat minder goed uit de verf. Hij maakt minder indruk door het energieke spel en de uitstraling van zijn tegenspeelster Kerstin Linden. Daarnaast legt Netflix veel meer de nadruk op Ronja als heldin. Zij redt Birk uit de afgrond van de Hellepoel door hem met haar leren band omhoog te trekken.

In het boek leidt Birk haar met diezelfde band uit het mistige woud waar de onderaardsen Ronja in hun ban hadden. In deze nieuwe serie is die scène niet zo uitgebreid. Hopelijk wordt de relatie tussen hem en Ronja in seizoen 2 meer gelijkwaardig. In het boek zijn de kinderen aan elkaar gewaagd en hebben ze elkaar nodig.

De vogelheksen: minder harpij, meer vogel

Harpij - archetype vogelheks — De klassieke harpij

De serie leunt ook sterk op CGI. Dat stoort nergens en de aardmannen en moenen zijn gewoon geweldig. De horror van de aardmannen en vogelheksen wordt ook geweldig weergegeven, al vind ik het jammer dat de vogelheksen geen menselijke gezichten hebben. De omschrijving van Astrid Lindgren en de tekeningen in het boek lieten mij de vogelheksen als afgrijselijke harpijen voorstellen. In deze Netflix Ronja de Roversdochter hebben de vogelheksen een raafachtig gezicht, inclusief snavel. Hun gevleugelde lichaam is wel half menselijk, maar de gezichten overtuigen mij minder.

Het is een klein smetje op een verder geweldige uitstraling van het geheel. Maar eerlijk is eerlijk, een toegevoegde scène over de wreedheid van de vogelheksen in de grotten waar ze nestelen overtuigd zeer en zal me voorlopig bijblijven.

Ronja de Roversdochter recensie – Beter dan het boek?

Mijn dochter en ik hebben zes afleveringen lang genoten van deze nieuwe Ronja de Roversdochter op Netflix. Je kan discussiëren over de noodzaak van de nieuwe personages en de verhaallijnen die hierdoor ontstaan. De The Astrid Lindgren Company heeft blijkbaar goed toegezien dat het verhaal geen onrecht wordt aangedaan, maar – zoals gezegd – lijkt het nu alsof er extra scènes tussen het hoofdverhaal zijn gestopt die voor opvulling zorgen, zonder echt een geheel te vormen met de rest. Aan de andere kant wil ik er ook niet te kritisch op zijn, anders is het nooit goed.

Ik ben alles bij elkaar overtuigd door de serie en wacht ongeduldig tot seizoen twee uitkomt. Kijken naar Kerstin Linden is een genot en het wonderbaarlijke woud van Mattis komt prachtig tot leven. Mijn dochter gaat zelfs nog een stapje verder: voor haar is de toevoeging van de extra personages erg leuk en vult deze serie haar eigen fantasie mooi aan. Ze durft zelfs te stellen dat ze Ronja de Roversdochter van Netflix beter vindt dan het boek van Astrid Lindgren. En zo kom ik er – net als Mattis – achter dat het hebben van een dochter met een sterke, eigen wil een van de grootste uitdagingen in het leven van een vader is…

Ronja de Roversdochter streamt vanaf 28 maart op Netflix. Bekijk hier de trailer:

Titel: Ronja de Roversdochter
Regisseur: Lisa James Larsson
Acteurs: Kerstin Linden, Christopher Wagelin, Vera Vitali, Jack Bergenholtz Henriksson
Uitgever: Netflix
Medium: Netflix
Genre: Fantasy